E Kampüs’e Kayıt Nasıl Olunur? Basit Bir İşlemmiş Gibi Davranmayı Bırakalım
Bir gerçeği söyleyerek başlayayım: “E kampüs’e kayıt” deneyimi, çoğu kurumda hâlâ olması gerekenden daha yorucu. Evet, teoride birkaç tıkla bitecek; pratikte ise kopuk arayüzler, belirsiz doğrulamalar ve yarım kalan süreçler. Bu yazı, işleri güzelleyip üstünü örtmek için değil; tartışmayı büyütmek, daha iyi bir standart için çıtayı yükseltmek için yazıldı.
E Kampüs’e Nasıl Kayıt Olunur? (Kısa Yol Haritası)
1. Doğru platforma git: Kurumunun resmi sitesindeki “E Kampüs / Öğrenci Bilgi Sistemi / Uzaktan Eğitim” bağlantısından ilerle. Kopya siteler veya arama sonuçlarındaki sahte alan adlarına dikkat et.
2. Hesap türünü seç: Öğrenci, personel ya da misafir hesap akışları farklıdır. Yanlış akışa girersen, sürecin sonunda “erişim yetkiniz yok” hatası alırsın.
3. Kimlik doğrulama: Kurumuna göre e-Devlet, kurumsal e-posta veya T.C. kimlik + öğrenci numarasıyla doğrulama isteyebilir. Çoğu sistem SMS/e-posta tek kullanımlık kod ister; tarayıcı bildirimlerini engelleme.
4. Profil ve sözleşmeler: Ad-soyad, iletişim, bölüm, öğrenim durumu gibi alanları doldur; aydınlatma metinleri ve kullanım şartlarını onayla. “Zorunlu” ve “isteğe bağlı” onayların ayrımına dikkat et.
5. Erişim adımı: Kayıt tamamlanınca dersler, sanal sınıf bağlantıları ve kütüphane erişimleri görünür. Mobil uygulama varsa aynı kimlikle giriş yap; bazen mobil ve web verisi eşzamanlı güncellenmeyebilir.
6. İlk girişte kontrol listesi: Parola yenile, iki aşamalı doğrulamayı aç, bildirim tercihlerini düzenle, ders takvimini senkronize et (Google/Apple/Outlook).
Eleştirel Bakış: Neden Bu Kadar Zor Olabiliyor?
Parçalanmış kimlik mimarisi: e-Devlet, kurumsal SSO, e-posta doğrulama… Hepsi var ama tek akışta birleşmiyor. Kullanıcı, aynı bilgiyi üç kez girmek zorunda kalıyor.
Belirsiz geribildirim: “Hata oluştu” mesajı var; hangi alan yanlış, hangi adıma dönmeliyim, bilmiyoruz. Düzgün bir “adım işaretçisi + hata açıklaması” hâlâ lüks sayılıyor.
Mobilde kırılan deneyim: Kayıt formu masaüstü için tasarlanmışsa, telefonda kaydırma/odak sorunları, sanal klavyeyle kapanan alanlar, SMS kodu girerken otomatik doldurmanın engellenmesi gibi mikro işkenceler başlıyor.
Erişilebilirlik boşluğu: Kontrast yetersiz, ekran okuyucu etiketleri eksik, odak halkası yok. Erişilebilirlik kılavuzları (WCAG) bir PDF’de duruyor, akışta karşılığını bulmuyor.
Veri minimizasyonu yerine veri iştahı: “Kayıt için zorunlu” denip telefon, ikincil e-posta, ikamet adresi, hatta pazarlama onayları isteniyor. Neden? Ne kadar süre saklanacak? Çoğu zaman yanıt yok.
Performans ve yoğunluk saatleri: Dönem başında sunucular zorlanıyor; zaman aşımı, çifte kayıt, “gölge hesap” gibi sorunlar doğuyor. Kullanıcı suçlu değil; kapasite planlama eksik.
Destek kanallarının sis perdesi: Canlı destek mi, çağrı merkezi mi, e-posta mı? Yanıtlama süresi ve sorumluluk matrisi belli değil. Kullanıcı, ekran görüntüsü göndermeden derdini anlatamıyor.
Tartışmalı Noktalar: Üzerinde Konuşmadan Geçmeyelim
e-Devlet zorunluluğu: Güvenlik için doğru mu? E-imza/kimlik entegrasyonu güçlü, evet; ancak yurtdışından bağlanan öğrenciler, yabancı uyruklular, VPN kullananlar için alternatif kimlik akışı nerede?
SMS bağımlılığı: Tek kullanımlık kod, SIM değişimi veya operatör gecikmesinde süreci kilitliyor. Neden kimlik uygulamaları (TOTP) ya da donanım anahtarı seçenekleri yok?
Tarayıcı kaprisi: “Sadece X tarayıcıda çalışır” notları 2025’te kabul edilemez. Kayıt gibi kritik bir akışın çoklu tarayıcı/cihaz testinden geçmemesi, doğrudan kalite zaafıdır.
Veri paylaşımı: “İş ortaklarımızla paylaşabiliriz” ifadesi gri. Hangi ortak? Hangi amaç? Ne kadar süre? Kayıtta açık, denetlenebilir bir izlek (audit trail) neden yok?
Arayüzde koyu desenler (dark patterns): “Tüm kutuları işaretlemeden devam edemezsin” kurgusu, rıza değil baskıdır. Zorunlu/opsiyonel ayrımı sade ve dürüst yapılmalı.
İdeal Kayıt Deneyimi İçin Ölçüt: 3–3–3 Kuralı
3 Dakika: İlk kayıt 180 saniyeyi geçmemeli. Uzarsa, veriyi sonraya bırak (profil tamamlama), kritik olanı önce yap (kimlik + güvenlik).
3 Ekran: Giriş, kimlik doğrulama, onaylar. Hepsi tek akışta, geri/ileri net, adım göstergesi belirgin.
3 Doğrulama Seçeneği: e-Devlet/SSO, TOTP (kimlik uygulaması), yedek kodlar. SMS sadece yedek olsun.
“E Kampüs’e Kayıt” İçin Stratejik Öneriler (Kullanıcı Tarafı)
Ön hazırlık: Kimlik bilgileri, öğrenci numarası, kurumsal e-posta aktif mi? Şifre kasasında (password manager) alan oluştur, güçlü parola + 2FA kur.
Tarayıcı hijyeni: Gizli modda veya profil izolasyonuyla kayıt aç; uzantı çakışmaları (reklam engelleyici, çerez kısıtlayıcı) formu bozabilir.
Belge kanıtı: Hata alırsan zaman damgalı ekran görüntüsü al; destek talebinde adım-adım neleri yaptığını yaz. Bu, hata ayıklama süresini dramatik biçimde kısaltır.
Gizlilik bilinci: Zorunlu olmayan onayları boş bırak, aydınlatmayı oku. Veri silme ve ihracı haklarının (KVKK/GDPR) nasıl kullanılacağını favorilere kaydet.
Senkron & kontrol: Kayıt biter bitmez ders/rol atamalarını, bildirim tercihlerini ve mobil uygulama erişimini aynı gün doğrula.
Provokatif Sorular: Bu Standartları Neden Talep Etmiyoruz?
Kayıt akışı, bir bankacılık uygulaması kadar güvenli ve akıcı olmalı; neden hâlâ değil?
E-Devlet zorunluluğu doğruysa, alternatif kimlik seçenekleri niçin zorunlu yedek olarak sunulmuyor?
“Zorunlu onay” dışındaki kutular işaretlenmeden ilerleyemiyorsak, bu rıza mı, dayatma mı?
Dönem yoğunluğunda kesinti yaşanıyorsa, kimin KPI’ı düşmeli: öğrencinin mi, sistem sahibinin mi?
Kayıt verilerinin saklama süresi ve paylaşım listesi neden şeffaf panoda yayımlanmıyor?
Son Söz: Kayıt Deneyimi Bir Lüks Değil, Hak
E kampüs’e kayıt, eğitim yaşamının kapı tokmağıdır; kapı açık olmalı, tokmak sağlam, eşik güvenli. Kurumlar; üç dakikada tamamlanan, üç ekranda biten ve üç doğrulama seçeneği sunan bir akışı asgari standart ilan etmedikçe, kullanıcılar çifte şifre, yarım kalmış form ve “hata oluştu” ekranlarında oyalanmaya devam edecek. Tartışmayı büyütelim: Kayıt deneyimini, “idare eder”den “örnek gösterilen” seviyeye taşıyacak cesur adımların zamanı geldi.